12 artikelen over Israël

Een korte, veelkleurige inleiding op Israël – volk, land en staat. Zo zou je dit boekje kunnen noemen. 12 artikelen over Israël, geschreven door 12 theologen.

In deze recensie licht ik er enkele sprekende artikelen uit. Wim de Bruin bespreekt Israël in het Oude Testament. Hij benadrukt ‘de intensiteit en hartsverbondenheid waarmee de relatie tussen God en Israël telkens wordt verwoord (als bruidspaar, ouder en kind). Het is een intensiteit die (...) eerder duidt op blijvende trouw en verbondenheid, dan op een afbreken van de unieke band tussen God en Israël’ (blz. 13).

Michael Mulder benoemt enkele noties uit het Nieuwe Testament. Zo gebruikt de apostel Paulus in Efeziërs 2-3 zes keer het woordje ‘mee’ om het voorrecht van de heidenen te verduidelijken. Door Gods genade mogen ook zij de God van Israël leren kennen en met Hem verbonden zijn. ‘Het woordje mee roept de niet-joden op zich bewust te zijn van dat wonder: het zal hen tot bescheidenheid brengen. Tegelijk onderstreept dit ‘mee’ de trouw van God. Wat Hij aan Israël beloofd heeft blijft staan, ook wanneer heidenen er dankzij Jezus Christus in mee mogen delen’ (blz.16).

Delen

In de afgelopen eeuwen is er veel veranderd als het gaat om Israël in het belijden van de kerk. Jan Dirk Wassenaar haalt een synode-uitspraak aan over de ‘onopgeefbare verbondenheid van de Kerk met het Joodse volk’ waarvan getuigd moet worden in de Woordverkondiging. ‘De kerk komt dus niet in de plaats van Israël, zoals lang gedacht is, maar ze ziet zichzelf als een gemeenschap die mag delen in de verwachting die aan Israël geschonken is’ (blz. 23).

Kritisch begrip

Interessant is het artikel over ‘Israël: volk met een land’. Henk van der Meulen legt uit dat het beloofde land bij de profeten ‘een kritisch begrip’ is. Als Israël ongehoor­zaam is aan God, krijgt het te maken met vijandelijke overheersing of ballingschap. Maar bij berouw en bekering geeft de Heilige terugkeer en herstel. ‘De landbelofte is geworteld in Gods trouw aan zijn volk. Dat betekent niet, dat hiermee de staat Israël van een goddelijk aureool voorzien wordt’ (blz. 42). Volkenrechtelijk bekeken hebben zowel Joden als Palestijnen recht op het land.

Volgens Bernhard Reitsma is het noodzakelijk om te onderscheiden tussen Israël als volk en Israël als staat. Ook is het nodig om ons te verdiepen in hoe verschillende moslims over Israël denken en ‘hoe de landbelofte uit het Oude Testament zich verhoudt tot wat God gedaan heeft in Jezus Christus’ (blz. 72).

De overige auteurs zijn Wilbert Dekker, Dineke Houtman, Kees Jan Rodenburg, Gert Mink, Kees Kant, Benno van den Toren en Ronelle Sonnenberg.

Het boekje prikkelt en zet je aan het denken. Het roept vooral om verdere door­denking.