Voorgoed verbonden?


Na de langste kabinetsformatie ooit vormen VVD, D66, CDA en ChristenUnie samen de regering. Zo’n regering wekt niet alleen kritische belangstelling omdat er een nieuw beleid gevoerd gaat worden, maar ook omdat twee van de vier partijen een ‘C’ in hun partijnaam hebben staan. Tijdens het begin van de formatie sprak Lodewijk Asscher (PvdA) al schamper over ‘rechts met den Bijbel’. Christelijke politiek in een seculiere samenleving is een uit­daging, zeker als het gaat over ongeboren leven, ‘voltooid leven’, immigratie- en asiel­zaken, integratiebeleid, onderwijs en veiligheid.


Naar verwachting kunnen de formerende partijen het wel eens worden over ontwik­kelings­hulp, defensie, onderwijs, gezondheidszorg, asielzaken, en sociaal­economisch beleid. Niet dat alle partijen dezelfde standpunten over deze thema’s hebben. Maar het zijn thema’s waarop ze – indien nodig – compromissen kunnen sluiten met elkaar.

Compromissen?

Bij andere thema’s ligt dat moeilijker. Zaken als ‘voltooid leven’ en abortus zijn niet los te maken van de partij-identiteit. Het lijkt niet waarschijnlijk dat het CDA gaat meewerken aan een bevordering van hulp bij zelfdoding als mensen hun leven ‘vol­tooid’ achten. Even ondenkbaar is de medewerking van de Christen­Unie aan een keihard asielbeleid zoals sommige VVD’ers bepleiten (met de hete adem van Geert Wilders’ PVV en Thierry Baudets FVD in de nek). En ik kan me ook niet voorstellen dat CDA en ChristenUnie de huidige abortus­praktijken verder willen uitbreiden.

Israël

En dan is er nóg een thema dat gevoelig ligt. Ook bij dat thema is het lastig om compromis­sen te sluiten. Wat liggen de opvattingen ver uiteen als het over Israël gaat! D66 heeft zich de laatste decennia vijandig opgesteld tegenover de Joodse staat, terwijl de ChristenUnie de staat Israël altijd door dik en dun gesteund heeft – en dat op bijbelse gronden.

Het vreemde is echter dat er tijdens de formatie bar weinig over Israël te horen was. Toch is het moeilijk denkbaar dat de Nederlandse houding ten opzichte van Israël onbesproken is gebleven aan de formatietafel. In het recente verleden hebben Sjoerd Sjoerdsma (D66) en Joël Voordewind (CU) namelijk regelmatig de degens gekruist over zaken die het Israëlisch-Palestijns conflict raken.

Hoe verder?

Het is eigenlijk heel simpel: omdat D66 niets met de Bijbel heeft, heeft de partij van Alexander Pechtold ook niets met Israël als volk van God. Bij de ChristenUnie is dat precies andersom. Daar heeft men het verbondsvolk van God altijd een warm hart toegedragen. In het nieuwe kabinet wordt het een spannende vraag hoe VVD en CDA zich gaan opstellen ten opzichte van de staat en het volk van Israël.


Ik snap heel goed dat Bas Belder (SGP) in een open brief aan Gert-Jan Segers schreef: ‘Geachte heer Segers, beste Gert-Jan, neem veiligheid en welzijn van de Joodse staat en de Joodse gemeenschappen in eigen land en Europa maximaal mee in een nieuw regeer­akkoord! En dat binnen de context van een Nederlands en Europees buitenlands beleid waarin de relaties met Israël een krachtige impuls ontvangen.’

drs. Lieuwejan van Dalen
Verbonden jrg. 61 nr. 4 (nov. 2017)
www.kerkenisrael.nl/verbonden

verbonden